ما اغلب در زندگی با تله هایی روبرو می شویم .تله های زندگی طرحواره هایی هستند که افراد در کودکی خود به آنها دچار می شوند که نشانه های این طرحواره ها اغلب در بزرگسالی مشخص می شود و زندگی فرد مبتلا را مختل می کند، در نتیجه باید این تله ها درمان شوند که برای درمان از روش طرحواره درمانی استفاده می کنند.
طرحواره ها یک سری الگوهایی هستند که از دورانِ کودکی و یا نوجوانی در افراد شکل می گیرند و از طریق افکار، باورها، رفتارها و روابط، در زندگی آنها تقویت می شوند. در واقع طرحواره ها هنگامی رشد می کنند که نیازهای اساسی کودک تأمین نشود. بنابراین اگر والدین نیازهای کودک را به درستی تأمین کنند، کودک رشد می کند و به یک بزرگسال سالم تبدیل می شود.
نیازهای اساسی همچون :
ایمنی، عشق و توجه، زندگی پایدار و قابل پیش بینی، پذیرش، تحسین و تمجید، حمایت و همدلی، راهنمایی و حفاظت، اهمیت دادن به نیازها و عواطف
فقدان هر کدام از نیازهای اساسی، منجر به تله های زندگی می شود.
طرحواره درمانی یک رویکرد تجربی است که سعی بر تغییر شخصیت افراد مبتلا به مشکلات عاطفی مزمن دارد و بر پایه شناخت درمانی، رفتارگرایی، نظریه دلبستگی، احساس درمانی و رابطه درمانی تعریف شده است. طرحواره درمانی برای رهایی از تله های زندگی که به صورت مزمن هستند، مؤثر است. بنابراین می توان از طرحواره درمانی برای موارد زیر استفاده کرد:
شناسایی و درمان الگوهای خودتخریبی زندگی، موضوعات ریشه دار و عمیقِ عاطفی
تقویت انعطاف پذیری و توانایی رویارویی با چالش های زندگی
تقویتِ بخش های قوی و مثبتِ شخصیتِ افراد
روش های رهایی از تله های زندگی
به عنوان نمونه طرحواره رهاشدگی؛ فرد در کودکی تمام عزیزان خود را از دست داده و یا رها شده است. در نتیجه دائماً ترس و اضطراب از دست دادن عزیزان خود را دارد. برای درمان فرد باید به این باور برسد که هر کسی و به هر طریقی ممکن است عزیزانش را از دست بدهد و این روال طبیعی دنیا است.
و یا طرحواره وابستگی؛ مبتلایان اعتقاد دارند که قادر به انجام کاری بدون کمک دیگران نیستند و تصمیم گیری های خود را نیز به عهده دیگران می گذارند. بنابراین برای رهایی از تله های زندگی از جمله تله وابستگی، بیمار باید باور کند که توانایی هایش نامحدود است و می تواند مسئولیتِ کارهای خود را به عهده بگیرد.
