5 رفتار کلیدی برای تجربه رابطه بهتر
رمز رابطه بهتر در شنونده خوب بودن است. با تبدیل شدن به یک شنونده ماهر، روابط قدرتمندی را بسازید.
انعکاس احساس، شفافیت، توجه به نشانه های غیر کلامی (زبان بدن) و سوال های باز پاسخ از ویژگی های یک شنونده خوب است. تعارض و اختلاف در هر ارتباطی حضور دارد، اما تاثیر آن در روابط، به دیده و شنیده شدن افراد بستگی دارد.
رابطه ای که در آن شنیده می شوید.
روابط عاشقانه قوی به ارتباط خوب نیاز دارند. شاید در نظرتان ارتباط برقرار کردن ماهرانه کار دشوار و طاقت فرسایی باشد، اما باور داشته باشید یا خیر، شما تنها نیاز به یک ابزار دارید: گوش شنوا!
کار ساده ای به نظر می رسد. خب ما بیشتر اوقات به داستان ها، پیشنهادات، شکایات، نظرات و سوالات پارتنر خود گوش می دهیم. اما چه زمانی با گوش دل می شنویم؟ زیاد پیش می آید که کاملا سطحی به صحبت هایش گوش می دهیم و منتظر زمانی هستیم که حرفش را قطع کنیم و مستقیم به اصل مطلبی که او سعی در فهماندنش دارد برویم. این همان چیزی است که باید تغییر کند. همه افراد به شنیده شدن در رابطه شان نیاز دارند، از جمله پارتنر شما. البته دلایل مهم دیگر هم در کار است. تحقیقات نشان می دهند که شنونده خوب بودن، مهارت اجتماعی مهمی است که در پرورش ارتباط های اجتماعی سهم موثری دارد. (Gearhart & Bodie, 2011)
5 رفتار کلیدی که برای شنونده خوب بودن به آن نیاز خواهید داشت:
5 رفتار کلیدی که برای شنونده خوب بودن به آن نیاز خواهید داشت:1.شفافیت: فکر می کنید چقدر حرف پارتنر خود و نیازهایش را هنگام صحبت کردن با او می فهمید؟ احتمالا اندک، یا حداقل کم تر از چیزی که در ذهن دارید. این کافی نیست. اگر او از احساسش صحبت می کند، یا در حال توضیح دادن مسئله مهمی است، لیاقت این را دارد که حرف هایش به طور کامل و بدون واسطه درک شود. جایی برای پیش داوری های شما وجود ندارد. برای صحیح انجام دادن این کار نباید به فرضیات خود تکیه کنید. برای برطرف کردن هر شکی، فقط کافی است سوال بپرسید. او را تشویق به بیشتر صحبت کردن کنید تا از این راه، سرنخ های شما برای درک اتفاق بیشتر شود. در این میان، سوال های شما، به او کمک خواهد کرد که احساسات و افکارش را مرور کند. نمونه ای از این سوال ها را طرح می کنیم:
- منظورت از این که گفتی ….. چی بود؟
- آیا درست حدس زدم که مشکل اصلی ….. بود؟
- می شه با مثال، واضح تر برام توضیح بدی؟
- وقتی گفتی…..، دقیقا می خواستی به چی اشاره کنی؟
2.انعکاس احساس: این همان واژه “همدلی” است که از ترکیبات اصلی هر ارتباطی به شمار می رود. برای همدلی خوب، شما نیاز دارید تا هیجان ابراز نشده در کلام او را کشف کنید. این همان چیزی است که او تمام تلاشش را برای فهماندن به شما می کند. گاهی واضح و روشن می گوید: احساس می کنم کسی قدرم را نمی داند، گاهی پیچیده و نامفهوم آهی می کشد و می گوید: خسته ام.
اگر رفتار او مبهم بود، منکرش نشوید. برای فهمیدن احساسات عمیق، باید به عمق بروید و به طور مشخص، تا جایی که ممکن است، آن ها را شناسایی کنید. به جای گفتن عصبانی به نظر می رسی، بهتر است از کلماتی مثل درد، ناکامی، سرخوردگی، کم ارزشی، یا به عبارت دیگر از کلماتی که شرایط درونی و احساسات او را به خوبی توصیف می کند، استفاده کنید.
اگر در این مسیر مرتکب اشتباه شدید، طبیعی است. حتی اگر موفق هم نباشید حداقل پارتنر شما متوجه تلاش و اهمیتی که شما برای او قائل هستید، خواهد شد. تحقیقات اثبات کرده اند وقتی پای همدلی و سلامت روابط به میان می آید، تلاش در جایگاه بالاتری از دقت قرار می گیرد. (Venaglia & Lemay, 2019).
تاثیر همدلی را با یک مثال، بهتر توضیح می دهیم: همسر شما به منزل می آید و از ارتباطش با دیگران شکایت می کند.
- همدلی ضعیف: چه اتفاق مزخرفی! واقعا نمیشه به هیچکس اعتماد کرد.
- همدلی خوب: حتما این اتفاق تو رو خیلی ناراحت کرده.
- همدلی بی نقص: تو زیاد کار می کنی، این ارتباط برات تبدیل به استرس شده و این اصلا برای حالت خوب نیست.
3.توجه: برای یک شنونده خوب بودن، توجه به کلمات کافی نیست، گاهی باید حرف هایی که تبدیل به کلام نمی شوند، اما در نشانه های غیر کلامی به وضوح لمس می شوند، را درک کنید. مفاهیمی که نتوانند مسیر خود را از طریق کلام پیدا کنند، حتما از بدن و نشانه (سیگنال) های آن سر در می آورند. بنابراین، توجه شما به این نشانه ها تاثیر حضور و توجه شما را دو چندان خواهد کرد. پارتنر شما خواهد فهمید که شما واقعا به او گوش می دهید و تمام منظور او در روایت یک داستان را متوجه می شوید.
4.تعبیر: شما باید پارتنر خود را از این که حرف هایش را شنیده اید و کاملا منظور او را گرفته اید، مطمئن کنید. برای این کار نیاز به تعبیر و تفسیر حرف های او دارید، اما با استفاده از کلمات خودتان. نباید عینا صحبت های او را تکرار کنید، هدف خلاصه کردن صحبت های اوست. این کار ساده نیست اما ارزش تلاش شما، برای اثبات اهمیتی که برای او قائلید، را دارد.
برای تعبیر درست نیاز دارید که با تمرکز بالا و بدون حواس پرتی به او گوش دهید. به اصطلاح، به “گوش دادن فعال” نیاز دارید. تمرکز و گوش دادن فعال 2 شاه کلید در این مرحله هستند. به طور مثال:
- اساسا منظورت اینه که….
- این طور به نظر می رسه که…..
- بنابراین…..
- این چیزی که تعریف کردی برای این طور به نظر می رسه که…..
5.سوال های باز پاسخ: بیشتر افراد که با شما صحبت می کنند شما عمیقا مشتاق به شنیدن نیستید. اما پارتنر شما “بیشتر افراد” نیست. این حق اوست که تمام توجه شما را، زمان نیاز به شنیده شدن، داشته باشد. در حقیقت، شما باید تمام تلاشتان را انجام دهید تا تمام گره هایی که در افکار و احساسات او وجود دارد را شناسایی و هر کدام را جداگانه حل و فصل کنید. این راهی است برای استحکام روابط شما.
از ساده ترین روش ها، سوال های باز پاسخ است. با این سوال ها به او می فهمانید که مشتاق به شنونده خوب بودن هستید. اما هر سوالی مجاز نیست. منظور این نیست که فقط سوالاتی که با جواب های بله/خیر پاسخ داده می شوند را نپرسید، بلکه جزییاتی مثل کی، کجا، کِی، چطور، چی و… هم از اهمیت کمتری برخوردارند. (مگر در شرایطی که برای شفاف سازی لازم هستند). در عوض سوالاتی را انتخاب کنید که برای پاسخ نیاز به تحلیل های عمیق تر داشته باشد. بهترین سوال ها می تواند به این شکل باشد:
- چی باعث شد که این تصمیم رو بگیری؟
- چطور به این نتیجه رسیدی؟
- فکر می کنید چی شد که این اتفاق افتاد؟
- نیت اونا از این کار چی بود؟
- اگر من جات بودم، خودت چه پیشنهادی بهم می دادی؟
همه روابط کم و کاستی هایی دارند. اما وجود اختلاف نباید تهدیدی برای روابط شما باشد. شنونده خوب بودن در رابطه عاملی است که تاثیر اختلاف و تعارض را به اندازه چشمگیری کاهش می دهد. (Gordon & Chen, 2016)
وقتی که در رابطه شنیده نشوید، اختلاف می تواند مضر باشد. اما زمانی که می دانیم که از طرف دیگری درک و شنیده می شویم، اختلافات کمتر اهمیت پیدا می کنند. در حقیقت، این که حرف ها، خواسته ها و نیازهای ما در رابطه دیده و برآورده شوند از اصلی ترین عواملی است که روابط ما را مستحکم و پایدار خواهند کرد و این تنها زمانی ممکن است که طرفین در ارتباطشان شنونده خوب بودن و حضورشان مرهمی باشد بر زخم های یکدیگر.
