تعریف طرحواره استحقاق یا بزرگ منشی
فرد دارای طرحواره استحقاق باور دارد که برتر از دیگران است، شایسته حقوق و مزایای خاص است و تعهدی به رعایت اصول روابط متقابل که راهنمای تعاملات اجتماعی هستند، ندارد. چنین فردی مصرانه و به شیوه های غیرمنطقی باور دارد که باید بتواند هر کاری که می خواهد، انجام دهد و باید هر آنچه که می خواهد، داشته باشد و در این بین به آنچه که به نظر دیگران منطقی و عقلانی است. و احساس می کند به نوعی نخبه است و معتقد است که نسبت به دیگران یک سر و گردن، بالاتر است، در نتیجه این حق را به خود می‌دهد که از امتیازها، حقوق و مزایای ویژه ای بهره مند باشد و از طرف دیگر خود را به اصل احترام متقابل که زیربنای روابط سالم انسانی است، پایبند نمی داند.
چنین فردی تمرکز مبالغه آمیزی بر برتری خود دارد تا به این وسیله بتواند به قدرت یا کنترل برسد، مثلاً بر این که جزء موفق ترین، مشهورترین و ثروتمندترین افراد است تاکید می کند؛ البته دلیل این رفتارها عمدتاً جلب تایید و توجه دیگران نیست.
این طرحواره گاهی با رقابت افراطی با دیگران یا میل به تسلط پیدا کردن بر آن ها همراه است.
چنین فردی می خواهد قدرت خود را به اثبات برساند، حرف خود را به کرسی بنشاند یا رفتار دیگران را مطابق با خواسته های خود کنترل کند، بدون آن که کمترین همدلی با دیگران داشته باشد یا به نیازها و احساسات شان اهمیت دهد.
رفتارهای معمول مبتلایان طرحواره استحقاق
- رقابت طلبی افراطی
- فخرفروشی
- سلطه گری
- بیان قدرت به شیوه نامناسب
- تحمیل نظرات خود به دیگران
درمان این مشکلات با مشاوره های فردی و روانشناسان بالینی میسر است.
